| Współczynnik determinacji | Metoda najmniejszych kwadratów | Percentyl |
| Autokorelacja | Odchylenie ćwiartkowe | Kowariancja |
Choć matematyka nie jest popularna, to jednak przydaje się w życiu. Może nikt z nas na co dzień nie korzysta z twierdzenia Pitagorasa, jednak często mniej lub bardziej świadomie przy podejmowaniu decyzji na różne tematy obliczamy prawdopodobieństwo zdarzeń, które ma nam pomóc w podjęciu racjonalnej decyzji. Na pewno przydarzyło Ci się obliczać różnicę w cenach podczas zakupu dowolnych produktów czy ofert – tak, matematyka jest częścią naszego życia, czy ją lubimy, czy nie.
Interesującą częścią matematyki jest statystyka. Codziennie w mediach społecznościowych jesteśmy zarzucani danymi statystycznymi, nawet jeśli już nie zwracamy na to świadomie uwagi. „Taki a taki % Polaków może zachorować na koronawirusa”, „Tyle a tyle % społeczeństwa głosowało na tego a tego kandydata na prezydenta” – to przykłady z wielu, mnożących się w naszym życiu. Co jednak oznacza statystyka, czym ona jest?
Statystyka służy do generalizacji. Zgodnie z wyliczonymi trendami, można przewidzieć pewne sytuacje, można także sprawdzić popularność danych firm na rynku. Niektórzy sugerują się statystykami, podejmując decyzje dla przykładu o zainwestowaniu w dane instrumenty finansowe. Statystyka ma reprezentować ogólny obraz społeczeństwa lub prezentować ogólne sytuacje, natomiast na to, czy przeprowadzone statystyczne obliczenia są rzetelne i odzwierciedlają sytuację w rzeczywisty sposób, duże znaczenie ma sposób pozyskiwania danych oraz ich analiza.
Statystykę możemy podzielić na opisową i matematyczną. Jak sama nazwa wskazuje, statystyka opisowa związana jest ściśle z opisem zebranych danych. Służy przede wszystkim do podsumowania zbioru danych i wyciągnięcia wniosków. Zanim zanalizujemy dane, potrzebujemy się im przyjrzeć – i do tego właśnie służy statystyka opisowa.
Ten rodzaj statystyki można zauważyć przyglądając się danym zebranym w opisach tabelarycznych, graficznych. Często zastosowanie znajduje metoda wyznaczania miar rozkładu, służąca do porównywania różnych grup danych – mowa tu oczywiście o średniej, wariancji, medianie, dominancie i tym podobnych.
Z kolei statystyka matematyczna związana jest ściśle z rachunkiem prawdopodobieństwa. O ile w statystyce opisowej wyciąga się zwykle podstawowe i ogólne wnioski, o tyle w matematycznej wyciąga się wnioski na temat populacji z danych w danej próbie. Dla przykładu, chcąc zanalizować dane dla całej Polski zastosujemy statystykę opisową, a dla poszczególnych regionów – na przykład województw – zastosujemy statystykę matematyczną.
Czy warto uczyć się statystyki? Zdecydowanie zrozumienie zasad statystyki może ułatwić podejmowanie codziennych decyzji. Do tego, statystyka jest nieodzowna na wielu stanowiskach pracy – bez statystyki nie ma mowy o badaniach nad nowymi produktami, nie ma marketingu, nie ma przewidywań dotyczących choćby pogody. To znaczy, być może by były, ale na jakiej podstawie mogłyby zostać usprawnione? Statystyka jest najczęściej stosowana do wyciągania wniosków oraz usprawniania lub w pewien sposób przewidywania przyszłości.